ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΠΝΟΥ
ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΓΧΟΣ
11 Σεπτεμβρίου 2025ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΝΟΣ ΜΕΣΗΣ (ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ – ΙΣΧΙΑΛΓΙΑ – ΟΣΦΥΟΙΣΧΙΑΛΓΙΑ)
16 Σεπτεμβρίου 2025
Το φαινόμενο του Ύπνου
Ο ύπνος είναι ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένη συμπεριφορά, μειωμένο συνειδησιακό επίπεδο και ηλεκτροεγκεφαλογραφικά ευρήματα.
Η βιολογική χρησιμότητα του ύπνου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια. Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η θεωρεία της αποκατάστασης βασίζεται στην αυξημένη αναβολική δραστηριότητα και την νευρωνική και ιστική αποκατάσταση των καθημερινών βλαβών κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η θεωρία της δημιουργίας μνημονικών κυκλωμάτων βασίζεται στην ενίσχυση της ικανότητας μάθησης και τη δημιουργία σταθερών αναμνήσεων κατά τον ύπνο.
Μια πρόσφατη πειραματική ανακάλυψη σχετίζει τον βαθύ και επαρκή ύπνο με μειωμένα επίπεδα β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. H αυξημένη ποσότητα β-αμυλοειδούς και η παθολογική εναπόθεση αυτού στον εγκέφαλο σχετίζεται με τη νόσο Alzheimer.
Στέρηση Ύπνου: Επιπλοκές
Πέρα από τις διάφορες θεωρίες για τη βιολογική χρησιμότητα του ύπνου, αυτό που δεν αμφισβητείται είναι οι επιπλοκές της μακροχρόνιας στέρησής του. Η χρόνια στέρηση ύπνου είναι ένα σημαντικότατο πρόβλημα για την υγεία του ανθρώπου. Το χρόνιο «χρέος ύπνου» σχετίζεται ισχυρά με τις εξής συνέπειες:
· Συναισθηματικές (κατάθλιψη, ευερεθιστότητα κ.α.)
· Μεταβολικές (παχυσαρκία με μειωμένα επίπεδα λεπτίνης, σακχαρώδη διαβήτη και αρτηριακή υπέρταση)
· Κοινωνικές (μειωμένη απόδοση και γνωσιακή ικανότητα καθώς και αυξημένος κίνδυνος ατυχημάτων κυρίως λόγω ημερήσιας υπνηλίας)
· Ανοσολογικές (πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος)
· Ορμονικές (διαταραχή του υποθαλάμου – υποφυσιακού – επινεφριδιακού άξονα)
Ιδανική Ποσότητα Ύπνου
Η ιδανική ποσότητα ύπνου ορίζεται ως:
Η διάρκεια του ύπνου ύστερα από την οποία το άτομο μπορεί να λειτουργήσει σε πλήρη εγρήγορση για όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Για τους ενήλικες αυτό ορίζεται στις εφτά με οχτώ ώρες. Τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής παρατηρείται μια διαρκής μείωση των ωρών ύπνου. Η μείωση αυτή είναι της τάξης των μία με δύο ωρών.
Διαταραχές Ύπνου – Οξεία & Χρόνια Αϋπνία
Η αϋπνία, η έλλειψη δηλαδή επαρκούς σε ποσότητα και ποιότητα ύπνου, διακρίνεται σε οξεία και χρόνια. Η διάκριση αυτή προκύπτει από τη διάρκεια εμφάνισης του προβλήματος.
1. Οξεία Αυπνία
Η διαταραχή του ύπνου είναι μικρής διάρκειας, λιγότερο των τεσσάρων εβδομάδων. Συνήθως σχετίζεται με κάποιο γεγονός ή αλλαγή στην καθημερινότητα του ατόμου, που του προκαλεί Stress. Στην περίπτωση αυτή και για διάρκεια όχι μεγαλύτερη των τεσσάρων εβδομάδων μπορεί να προταθεί ήπια φαρμακευτική αγωγή.
2. Χρόνια Αυπνία
Στη χρόνια αϋπνία, αντίθετα, η μη φαρμακευτική αγωγή, σύμφωνα με μελέτες, είναι η καλύτερη επιλογή όσον αφορά τα θεραπευτικά αποτελέσματα. Η μακροχρόνια άλλωστε χρήση υπναγωγικών φαρμακευτικών σκευασμάτων σχετίζεται με τα φαινόμενα της εξάρτησης αλλά και της ανοχής. Δηλαδή ο ασθενής χρειάζεται μεγαλύτερες δόσεις φαρμάκων χωρίς τα ανάλογα αποτελέσματα.
Αντιμετώπιση Διαταραχών Ύπνου με τον Βελονισμό: Στοιχεία από Μελέτες
Συνοψίζοντας τα στοιχεία από τις εγκυρότερες δημοσιευμένες μελέτες θα υποστηρίζαμε ότι μέσω βελονισμού βελτιώνεται η αϋπνία διότι:
· Αυξάνεται η νυκτερινή έκκριση ενδογενούς μελατονίνης (Spence et al 2004)
· Αυξάνεται η ενδογενή παραγωγή οπιοειδών πεπτιδίων (ιδίως β-ενδορφίνης) και η δραστηριότητα (δεκτικότητα) των μ-οπιοειδών υποδοχέων (Cheng et al 2009).
· Αυξάνεται η αιματική ροή στον εγκέφαλο (μικροκυκλοφορία) (Yan 2010).
· Μειώνεται ο συμπαθητικός τόνος (Lee 2009A),αυξανοντας ετσι τη χαλαρωση
· Μεταβάλλονται τα επίπεδα διαφόρων νευροδιαβιβαστών (ή των τροποποιητών τους) όπως σεροτονίνης, νορεδρεναλίνης, ντοπαμίνης, γ-αμινοβουτυρικό και ΝΥ.
· Τροποποιείται η εγκεφαλική χημεία (αγχόλυση και μείωση της υπέρμετρης δραστηριότητας – ομοιοστατική δράση) (Lee 2009A, Samuels 2008 (ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΠΑΖΙΩΝΗΣ)
Τι πρέπει να περιμένουν τα άτομα κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας βελονισμού για την αϋπνία, συμπεριλαμβανομένης της τοποθέτησης των βελονών, των αισθήσεων που βιώνουν και των πιθανών αποτελεσμάτων;
Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας βελονισμού για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, τα άτομα μπορούν να περιμένουν μια χαλαρωτική και θεραπευτική εμπειρία που στοχεύει στην αντιμετώπιση των υποκείμενων ανισορροπιών που συμβάλλουν στις διαταραχές του ύπνου τους.
-
Συμβουλευτική: Η συνεδρία ξεκινά συνήθως με μια συμβουλευτική συνεδρία με τον βελονιστή, κατά τη διάρκεια της οποίας το άτομο συζητά τις συνήθειες ύπνου, τα συμπτώματα της αϋπνίας, το ιατρικό ιστορικό και τυχόν άλλες σχετικές ανησυχίες. Αυτό επιτρέπει στον βελονιστή να προσαρμόσει το σχέδιο θεραπείας στις συγκεκριμένες ανάγκες και τους στόχους του ατόμου.
-
Εισαγωγή των βελονών: Μετά τη συμβουλευτική, το άτομο θα ξαπλώσει άνετα σε ένα κρεβάτι θεραπείας και ο βελονιστής θα αρχίσει να εισάγει λεπτές, αποστειρωμένες βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία βελονισμού στο σώμα. Οι βελόνες εισάγονται συνήθως ρηχά και απαλά, προκαλώντας ελάχιστη δυσφορία ή πόνο εως και καθολου. Τα σημεία βελονισμού για την αϋπνία μπορεί να περιλαμβάνουν σημεία στο κεφάλι, το πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και τα πέλματα, καθώς και σημεία που σχετίζονται με τη χαλάρωση και τη μείωση του στρες.
-
Αισθήσεις που βιώνετε: Καθώς εισάγονται οι βελόνες, τα άτομα μπορεί να βιώσουν διάφορες αισθήσεις, όπως ένα ελαφρύ μυρμήγκιασμα, ζέστη, βάρος ή αμβλύ πόνο στο σημείο εισαγωγής της βελόνας. Αυτές οι αισθήσεις είναι συνήθως ήπιες και παροδικές και συχνά θεωρούνται μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας. Πολλά άτομα βρίσκουν τον βελονισμό βαθιά χαλαρωτικό και μπορεί ακόμη και να βυθίζονται σε κατάσταση ηρεμίας ή διαλογισμού κατά τη διάρκεια της συνεδρίας.
-
Ξεκούραση και χαλάρωση: Μόλις τοποθετηθούν όλες οι βελόνες, τα άτομα ενθαρρύνονται να αναπαυθούν ήσυχα και να χαλαρώσουν για ένα χρονικό διάστημα, συνήθως περίπου 20-30 λεπτά. Ορισμένες συνεδρίες βελονισμού μπορεί να ενσωματώνουν πρόσθετες τεχνικές χαλάρωσης, όπως ασκήσεις αναπνοής ή απαλή μουσική για την ενίσχυση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων.
-
Πιθανά αποτελέσματα: Τα πιθανά αποτελέσματα μιας συνεδρίας βελονισμού για την αϋπνία μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με την ανταπόκριση του ατόμου στη θεραπεία και τη σοβαρότητα των διαταραχών του ύπνου. Πολλά άτομα αναφέρουν ότι αισθάνονται πιο χαλαροί, ήρεμοι και ανανεωμένοι μετά από μια κιολας συνεδρία βελονισμού, με βελτιώσεις στην ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου που παρατηρούνται με την πάροδο του χρόνου με τακτική θεραπεία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο βελονισμός δεν είναι μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους και οι ατομικές αντιδράσεις μπορεί να ποικίλλουν. Ορισμένα άτομα μπορεί να βιώσουν άμεση ανακούφιση από τα συμπτώματα αϋπνίας, ενώ άλλα μπορεί να χρειαστούν πολλαπλές συνεδρίες για να επιτύχουν τα βέλτιστα αποτελέσματα.
Τα άτομα μπορούν να αναμένουν ότι μια συνεδρία βελονισμού για την αϋπνία θα είναι μια ήπια, χαλαρωτική και θεραπευτική εμπειρία που στοχεύει στην προώθηση της χαλάρωσης, την αποκατάσταση της ισορροπίας στη ροή της ενέργειας του σώματος και την υποστήριξη του αναζωογονητικού ύπνου. Ως μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου θεραπείας, ο βελονισμός μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση των διαταραχών του ύπνου και την ενίσχυση της συνολικής ευεξίας.
Η συχνότητα των θεραπειών βελονισμού για την αϋπνία θα πρέπει να προσαρμόζεται στις συγκεκριμένες ανάγκες, προτιμήσεις και θεραπευτικούς στόχους του ατόμου. Συνεργαζόμενοι στενά με έναν εξειδικευμένο βελονιστή και διατηρώντας ανοιχτή επικοινωνία καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας, τα άτομα μπορούν να βελτιστοποιήσουν τα οφέλη του βελονισμού για τη διαχείριση της αϋπνίας και την προώθηση του αναζωογονητικού ύπνου. (THAI HEALING YOGA PRACTICES)